• m.azarkeyhan@gmail.com

  • 041-34406837

نقش اسیدهای آمینه در گیاهان

اسیدهای آمینه زیرواحدهای پروتئین‌ها می‌باشند که دارای یک گروه COOH ، NH2 و یک گروه هیدروژن

و گروه R جانبی می‌باشند. گروه R در اسیدهای آمینه متفاوت بوده و بر طبق نوع گروه R، بیست نوع اسید آمینه موجود هستند.  در صورتی که گروه NH2 در سمت راست ساختار اسید آمینه قرار گرفته باشد، به آن نوع D و در صورتیکه در سمت چپ ساختار قرار گرفته باشد، به آن نوع L میگویند. تنها اسیدهای آمینه نوع L  در بیوسنتز پروتئین‌ها به کار برده می‌شوند. اسیدهای آمینه به دو دسته ضروری و غیرضروری تقسیم بندی می‌شوند که اسیدهای آمینه ضروری به آن دسته از اسیدهای آمینه گفته می‌شود که گیاه قادر به سنتز آنها نبوده و باید در اختیار گیاه قرار بگیرد.  اسیدهای آمینه غیرضروری به آن دسته می‌گویند که گیاه قادر به سنتز آن‌ها می‌باشد. هر کدام از اسیدهای آمینه در فیزیولوژی گیاه نقشی را برعهده دارند، به عنوان مثال آلانین در سنتز کلروفیل و پرولین در جوانه زدن دانه های گرده نقش دارد .

 

 

برخی از نقش های اسید آمینه در گیاه

ايجاد مقاومت در برابر تنش های محیطی : اسیدهای آمینه در مقاومت در برابر شرایط غرقابی، مقاومت به آفات و بیماریها، مقاومت به آلودگی‌های هوا (سطح بالای ازن و باران‌های اسیدی) نقش مهمی را ایفا می‌کنند.

در این رابطه میتوان نقش اسیدهای آمینه در مقاومت به تنشها را در صرفه جویی در مصرف انرژی برای

گیاه خلاصه کرد. با مصرف کودهای شیمیایی، آمونیاک وارد خاک شده که در اثر ترکیب با ماده آلفاکتوگلوتارات تولیدگلوتامات یا اسید گلوتامیک را می‌کند که یک اسید آمینه است. در کل واکنش ترکیب آفاکتوگلوتارات +آمونیاک و تشکیل گلوتامات یک مولکول NADH مصرف می‌شود که معادل با سه مولکول ATP است. آلفاکتوگلوتارات ماده‌ای است که در چرخه TCA تولید می‌شود. گلوتامات با یک مولکول آمونیاک ترکیب شده و تولید گلوتامین را می‌کند که این واکنش نیز با صرف یک مولکول ATP همراه است. زمانی که گلوتامات و گلوتامین یا سایر اسیدهای آمینه از طریق محلول پاشی در اختیار گیاه قرار می‌گیرد، هیچکدام از این واکنش‌ها صورت نگرفته و گیاه انرژی را برای بدست آوردن اسید آمینه صرف نمی‌کند. انرژی کسب شده از این طریق می‌تواند صرف مقاومت به تنش‌های محیطی گیاه گردد.

تاثیر بر روی فتوسنتز و رشد گیاه : گیاهان قادر به تولید کربوهیدراتها به وسیله فتوسنتز می باشند. کاهش فتوسنتز و به دنبال آن کاهش تولید کربوهیدارات اختلال در رشد و حتی مرگ گیاهان را به دنبال دارد.  از سوی دیگر اسیدهای آمینه از عوامل مهم در سنتز کلروفیل به عنوان مولکول اصلی جاذب نور درگیاهان می باشند. گلیسین و گلوتامیک اسید دو اسید آمینه بنیادی در فرایند تشکیل کلروفیل و افزایش مقدار بافت سبز درگیاهان هستند. این آمینواسیدها باعث افزایش سنتز کلروفیل و بالا رفتن غلظت آن در گیاه شده که افزایش جذب نور و به دنبال آن افزایش فتوسنتز را در پی دارد. رنگ سبز تند همراه با شادابی گیاه از اثرات این آمینواسیدها به دنبال مصرف آن در گیاه می باشد.

کمک به تعادل میکروفلورای خاک : حفظ تعادل فلورای میکروبی در خاک‌های کشاورزی مساله ایی مهم در راستای فرایند بهتر معدنی شدن مواد آلی خاک و همچنین بهبود ساختمان و حاصلخیزی خاک اطراف ریشه می باشد.  متیونین از پیش زمینه های ساخت فاکتورهای رشدی است که باعث استحکام دیواره سلولی فلورای میکروبی خاک میشود.

خاصیت کلات کنندگی عناصر : آمینواسیدها با عمل بر روی غشاء سلولی دارای خاصیت کلات کنندگی عناصر ریزمغذی می باشند. استفاده همزمان آمینواسیدها و ریزمغذی ها باعث سهولت در جذب و انتقال آن

در گیاه می‌شود. گلیسین و گلوتامیک اسید دو اسیدآمینه شناخته شده با تاثیر زیاد کلات کنندگی عناصر می باشند.

آمینواسیدها و هورمورنهای گیاهی : آمینواسیدها پیش نیاز ساخت و یا فعال کننده هورمونها و فاکتورهای رشد در گیاهان هستند. مثلا اسیدآمینه متیونین پیش نیاز ساخت اتیلن و همچنین اسیدآمینه تریپتوفان پیش نیاز ساخت هورمون اکسین می باشد.

آمینو اسید (Amino Acid) شرکت Chemicals Mash بلژیک با داشتن ۷۱ نوع اسید آمینه مختلف با تنظیم فعالیت های هورمونی و تعادل فعالیت های رویشی و زایشی گیاه را چندین مرحله جلو می برد.